Jeżyna, ożyna lub inaczej ostrężyna. Jest krzewem, który lubi wygrzewać się na słonecznych, południowych i południowo-zachodnich skarpach, okrajkach lasów mieszanych, zagajników i zadrzewień śródpolnych.
Gęste, łukowato wygięte i przyrastające się do ziemi pędy jeżyny, pozwalają się jej systematycznie rozrastać. Jeżyna skutecznie ogranicza konkurencję innych roślin zajmując coraz więcej powierzchni.
Jeżyna w ogrodzie i pasiece
Jeżyny z powodzeniem sadzić można także w przydomowych ogrodach i cieszyć się słodkim smakiem jej owoców. Pielęgnacja krzewu jeżyny nie jest wymagająca. Dwuletnie pędy jeżyny, które owocowały, stopniowo zamierają. Dlatego po zebraniu ostatnich owoców jeżyn przycinamy je kilka centymetrów nad ziemią. Zabieg należy wykonać przed nastaniem zimy. Jednoroczne pędy jeżyny pozostawiamy, by w kolejnym roku mogły zaowocować. W trakcie jednego sezonu młode pędy jeżyn przyrastają nawet do 3 metrów, dlatego warto poprzez systematyczne, coroczne przycięcie zadbać o estetyczny wygląd naszej uprawy. Roślina z pewnością odwdzięczy się mnogością owoców.
Sadzonki jeżyny znajdziesz w naszym sklepie tutaj >
Jeżyna bezkolcowa rozpinana na trejażach, pergolach, kratach naściennych lub sadzona swobodnie w ogrodach cieszy oko bielą kwiatów, a także różnorodnością zwabianych owadów i lśniącą czernią smacznych letnich owoców. Jeżyna należy do roślin uprawnych, u których zapylenie krzyżowe ma bardzo wyraźny wpływ na ilość, jakość i smak owoców.
Aby zabezpieczyć jeżynę przed przemarzaniem, późną jesienią ściągamy jej długie pędy z konstrukcji i układamy za ziemi, gdy grunt jest już lekko zamarznięty.
Jeżyna – działania lecznicze
Owoce, liście i korzenie jeżyn są cennym surowcem zielarskim. Odwary z korzeni działają moczopędnie, a te przygotowane z liści – napotnie. Stosowane w kąpieli działają na skórę oczyszczająco i wzmacniająco. Owoce jeżyny wpływają na pracę układu pokarmowego, działają uspokajająco i są wskazane w zaburzeniach nerwowych.
Owoce jeżyn bogate są w cukry kwasy organiczne, związki mineralne potasu, wapnia i magnezu. Spośród innych owoców, owoce jeżyny właśnie charakteryzują się jedną z największych zawartości witaminy E, a także spore ilości prowitaminy A, witamin z grupy B i C. Jeżyny bogate są także w związki o silnych właściwościach przeciwutleniających. Są nimi pofilenole, które pozwalają na zmniejszenie ryzyka wystąpienia otyłości, choroby wieńcowej serca, nowotworów oraz pomagają w poprawie pamięci u osób starszych.
Jeżyna jako pożytek dla pszczół
Pszczoły zauważają jej każdy, najmniejszy nawet kwiat. Często pilnują pękających, lekko bielejących pąków, w których kryje się pyłek, szczególnie bogaty w cenne dla ich rozwoju składniki. Z niego pszczoły formują więc wyjątkowo grube i ciężkie obnóża koloru szarego. Tak obładowane, z pełnym wolem smacznego nektaru, wracają do uli. Lecą nisko i ciężko. Wydajność miodowa jeżyny sięga nawet 25 kg/ha.
Rodzaj Rubus (jeżyna) należy do bardzo ważnej dla pszczół rodziny różowatych (Rosaceae), obejmującej 13 podrodzajów, do których należą także maliny, malino-jeżyny i malino-truskawki.